ALLERHEILIGEN

De Vespers van 31 oktober is aan de vooravond van het hoogfeest van Allerheiligen (1 november).

‘Aan de verbreiding van het feest van Allerheiligen over de gehele westerse kerk zijn verschillende vormen van viering voorafgegaan. De twee bekendste zijn wel de jaarlijkse herdenking van de inwijding van het voormalige Pantheon te Rome als kerk van Maria en alle martelaren (7e eeuw) en de door de geestelijke raadslieden van Karel de Grote en Lodewijk de Vrome (8e en 9e eeuw) gepropageerde jaarlijkse gedachtenis van alle hemelbewoners.

Op laatstgenoemde herdenking, vooral door de kloosters verbreid en gesteld op 1 november (begin van de winterperiode volgens de regel van Benedictus en, als zodanig, tegenhanger van het paasfeest), gaat onze Allerheiligen-viering rechtstreeks terug.

Wij eren op deze feestdag allen die voor eeuwig leven bij God, of zij nu heilig verklaard zijn of niet. Zij vormen de ontelbare menigte die Johannes zag rondom het Lam en voor de troon van God: welgevallig aan de Vader omwille van Christus’ bloed, zijn zij bemiddelaars voor de biddende kerk op aarde, voorsprekers voor hun strijdende en lijdende broeders en zusters.’

H. N. Werkman. De engel van den laatsten troost, uit ‘De herder’.
Chassidische legende. Prent. De Blauwe Schuit, 1941-06.
Collectie Joods Historisch Museum, Amsterdam.

ALLERZIELEN

De gedachtenis van alle overledenen, Allerzielen, is jaarlijks op 2 november.

‘Als dag van gebed voor allen die uit dit leven zijn heengegaan en nog niet voor altijd bij de Heer zijn, gaat Allerzielen terug op het gebruik van middeleeuwse kloostergemeenschappen om de gestorven dierbaren (leden, verwanten en weldoeners) op bijzondere wijze liturgisch te gedenken.

Door de vaststelling van deze gedenkdag op 2 november wordt de band van deze herdenking met de Allerheiligen-viering beklemtoond. De onverbreekbare eenheid van beide dagen is in de post-conciliaire liturgische boeken onderstreept door de bepaling, dat ook wanneer 2 november op zondag valt, de liturgie geheel gewijd is aan de gedachtenis van de overledenen.

Terecht vormt het volk Gods in haar leden, zowel in hen die eeuwig leven bij God als in hen die, waar dan ook, nog onderweg zijn, één grote gemeenschap, sterk door banden van verwantschap en liefde in Christus de Verlosser.’